TLENOTERAPIA w neurologii
WPŁYW TLENOTERAPII HIPERBARYCZNEJ NA UKŁAD NERWOWY
Tlenoterapia hiperbaryczna ma bardzo korzystne działanie w przypadku wspomagania leczenia chorób ośrodkowego i obwodowego układu nerwowego. Co ciekawe, daje także możliwość naprawienia i stworzenia nowych naczyń krwionośnych w mózgu pacjenta.
Tlenoterapia wpływa znacząco na poprawę stanu po udarze za pomocą doprowadzenia tlenu do wyższej ilości komórek mózgu. Dlatego regularne sesje mogą spowodować ogromną poprawę neurologiczną u osób, które przeszły udar. Dzięki temu dochodzi do powstawania nowych komórek macierzystych, a tym samym regeneracji metabolizmu w tkankach nerwowych. Ponadto, zauważyć można zmniejszenie obrzęku mózgu oraz pobudzenie neuronów do prawidłowej pracy.
Udar mózgu powoduje kilka rodzajów uszkodzeń. Najpoważniejszym z nich jest martwica. Tkanka umiera i nic już nie można zrobić. Jednak jeśli przyjrzeć się tkankom, które ją otaczają, okaże się, że zachowały one funkcje metaboliczne. I to właśnie te obszary możemy pobudzać do efektywniejszej pracy. Komórki tych tkanek zostały upośledzone, jednak mają wystarczającą ilość energii, by utrzymać się przy życiu. Problemem jest brak możliwości wysyłania impulsów. Dodatkowy tlen dostarczany podczas sesji HBOT zapewnia regenerację tych komórek, a co za tym idzie – odzyskanie przez nie właściwych funkcji życiowych oraz potencjału czynnościowego.
Powstają nowe komórki macierzyste, dzięki którym następuje szybka regeneracja i poprawa metabolizmu w tkance nerwowej. Hiperbaria tlenowa zmniejsza obrzęk mózgu, poprawia utlenienie mózgu, zmniejsza aktywność czynników zapalnych i pobudza neurony do pracy. Dzięki komorze hiperbarycznej neuroplastyczność można aktywować wiele miesięcy, a nawet lat po ostrym udarze mózgu. Dochodzi do powstania nowych naczyń krwionośnych, a dzięki stymulacji komórek macierzystych, których liczba zwiększa się ośmiokrotnie dochodzi do regeneracji uszkodzonych komórek i tkanek.
Dzięki tlenowej terapii hiperbarycznej osiągamy następujące efekty w działaniu ośrodkowego układu nerwowego:
- poprawa warunków przepływu krwi w mikrokrążeniu,
- poprawa metabolizmu w tkance nerwowej,
- redukcja obrzęku mózgu,
- likwidacja hipoksji (niedoboru tlenu),
- zwiększenie przepuszczalności w barierze krew-mózg,
- ochronę uszkodzonych obszarów tkanki nerwowej,
- ochronę późnych następstw urazów mózgu.
Badania obrazowe tomografii emisyjnej SPECT jednoznacznie potwierdziły, że znaczna ilość komórek nerwowych, które uległy uszkodzeniu (tzw. komórki uśpione) jest zdolna do życia nawet w kilka lat po udarze. Dostarczenie do tych komórek tlenu przy użyciu tlenowej terapii hiperbarycznej HBOT powoduje ich reaktywację. Jest to podstawa stosowania HBOT w leczeniu urazów, pourazowych uszkodzeń mózgu i porażeń mózgowych. Leczenie tlenem hiperbarycznym udaru mózgu przyczynia się do szybszej (wg. różnych źródeł od 40% do 100%) poprawy stanu klinicznego pacjentów. U chorych poddanych terapii obserwowany jest wyjątkowo duży stopień redukcji stanów spastycznych, poprawie ulegają także funkcje poznawcze i pamięć.
Istnieją jasne dowody kliniczne znaczącego złagodzenia objawów mózgowego porażenia dziecięcego, takich jak spastyczność oraz zaburzenia widzenia, słuchu i mowy. Wyniki te zależne są od indywidualnych cech pacjenta, a HBOT stanowi w tym przypadku ważne leczenie uzupełniające, które w połączeniu z odpowiednią rehabilitacją i innymi formami terapii umożliwia znaczącą poprawę stanu dzieci z tym schorzeniem.
Włączenie do leczenia tlenu hiperbarycznego powoduje znaczącą poprawę efektów leczenia poprzez skrócenie czasu potrzebnego na przywrócenie pełnej funkcji uszkodzonego nerwu w samoistnym porażeniu nerwu twarzowego. Wysokie dawki tlenu hiperbarycznego obniżają mózgowy przepływ krwi, co powoduje redukcję ciśnienia śródczaszkowego. Tym samym przywrócony zostaje metabolizm tlenowy w tkance mózgowej i usuwane są zaburzenia powodowane niedotlenieniem, niedokrwieniem, obrzękiem i zaburzeniami w działaniu enzymów. Wzrost ciśnienia parcjalnego tlenu powoduje zwiększenie zasięgu dyfuzji tlenu z naczyń mózgowych. Tlen dociera w zwiększonych ilościach do obszarów uprzednio niedotlenionych.]
Liczne badania kliniczne potwierdzają wpływ terapii hiperbarycznej na dzieci ze zdiagnozowanym autyzmem, jednoznacznie stwierdzają poprawę stanu zdrowia pacjentów. Zabieg w komorze hiperbarycznej poprawia koncentrację i zdolności poznawcze, polepsza kontakt wzrokowy, obniża poziom stresu i poprawia jakość snu. Poprawę u dzieci z autyzmem stwierdza się już po 40 godzinach tlenoterapii hiperbarycznej HBOT.
Te same mechanizmy wpływu terapii tlenem hiperbarycznym na ośrodkowy układ nerwowy odpowiadają za poprawę jakości życia pacjentów dotkniętych chorobami Alzheimera i Parkinsona czy stwardnieniem rozsianym (SM).
Właściwe utlenowanie komórek nerwowych, w tym obszaru mózgu, osiągalne wyłącznie dzięki stosowaniu tlenoterapii hiperbarycznej HBOT odpowiada za zdecydowane obniżenie stanów depresyjnych i przewlekłego stresu, stanowiąc kluczowy element terapii w tym zakresie.
USZKODZENIE MÓZGU
Dwóch amerykańskich lekarzy, dr P. Harch i dr E. Fogarty opisało przypadek, w którym doszło do znacznej poprawy zdrowia 2-letniej dziewczynki po głębokim uszkodzeniu istoty szarej i atrofii mózgu (zatrzymaniu krążenia w wyniku utonięcia). U pacjentki doszło do zaniku mowy, chodu i reakcji na polecenia oraz syndromu ciągłego skręcania i drżenia głowy.
Po 78 dniach od zatonięcia, dziewczynkę poddano tlenoterapii hiperbarycznej – 40 sesji po 45 minut każda, przez pięć dni w tygodniu. Na początku kolejnych wizyt w komorze hiperbarycznej, pacjentka wykazywała wizualną i/lub fizyczną poprawę udokumentowaną badaniem. Po 10 sesjach HBOT, mama chorej poinformowała, że jej córka była „prawie normalna”, a po 39 wizytach mała dziewczynka wykazywała poprawę prawie wszystkich nieprawidłowości neurologicznych:
- wspomagany chód,
- poziom mowy wyższy niż przed utonięciem,
- prawie normalne funkcjonowanie motoryczne,
- prawidłowe rozpoznawanie,
- poprawę prawie wszystkich nieprawidłowości w badaniu neurologicznym,
- resztkowe deficyty emocjonalne i temperamentu.
Rezonans magnetyczny w 27 dniu od zakończenia 40 sesji HBOT oraz po 162 dniach od tonięcia, wykazał niewielki uraz szczątkowy i niemal całkowite odwrócenie zaniku korowego oraz istoty białej.